tökmək

Azərbaycan dili
redaktə

Feil redaktə

azərbaycanca: tökmək
Heca: tök-mək
Əski əlifba: تؤکمک

Mənalar :^[1]https://web.archive.org/web/20140720023159/http://azerdict.com/izahli-luget/t%C3%B6km%C9%99k

↑
1. Mayeləri, narın və ya dənəvər halında olan şeyləri olduqları qabdan başqasına və ya başqa yerə boşaltmaq. Buğdanı anbara tökmək. Odun üstünə su tökmək. – Stol üzərindəki qrafindən stəkana su töküb içdim. A.Şaiq. Bəhram makaralarla dama çıxarılan daşı ustasına verir, sement tökürdü. Mir Cəlal. // Üstündə olan bir şeyi salmaq, düşürmək, atmaq. – Payızda ağaclar yarpaqlarını tökür. Toyuq tükünü tökdü. – Sitarə ixtiyarsız çiçəkləri əlindən yerə töküb, yenə pəncərənin qabağına çəkilirdi və başını çiyninə qoyub fikrə gedirdi. Çəmənzəminli. // Ümumiyyətlə, hər hansı şeyi bir yerdən başqa yerə boşaltmaq. Dam üstündəki kərpicləri yerə tökmək. – Bəziləri toğlubaşı daşlardan töküb, çayın ağzını əkinlərin üzərindən azdırırdılar. Ə.Vəliyev.
2. Aramsız yağmaq. Quşbaşı qar hələ də tökürdü. A.Şaiq. Yağış sel kimi tökürdü. S.Rəhimov.
3. Sallandırmaq, sallamaq, salmaq. [Qulu] seyrək tüklərini darayıb, geniş alnına tökmüşdü, nazik qaşlarının altından baxan xırda gözləri hiylə saçırdı. Çəmənzəminli. Tök alnına o avara telləri; Qoy olayım bundan belə sərsəri. Ə.Cavad.
4. Bir yerə çoxlu adam və ya şey gətirmək, yığmaq. Balaca Sabirə suyuq olanda Qəhrəman bir göz qırpımında şəhərin həkimlərini evə tökür. S.Rəhimov.
5. tex. Ərimiş metaldan tökmə üsulu ilə məmulat hazırlamaq, detallar istehsal etmək. Bolt tökmə. // Tökmə üsulu ilə heykəl hazırlamaq.
6. Bir sıra isimlərdən sonra gələrək, mürəkkəb feil və müxtəlif ifadələr düzəldilir; məs.: tədbir tökmək, qan tökmək, qaşqabağını tökmək, acığını tökmək, plan tökmək və s.

Şəxs əvəzliyi	Fellərin şəxsə və zamana görə dəyişməsi					Felin formaları					Hallar	Fellərin hallanması
	Keçmiş zaman		İndiki zaman	Gələcək zaman		əmr	arzu (gərək...)	vacib	lazım	şərt
	şühudi	nəqli	İndiki zaman	qəti	qeyri-qəti	əmr	arzu (gərək...)	vacib	lazım	şərt
Mən	tökmüşdüm	tökdüm	tökürəm	tökəcəyəm	tökərəm	töküm	tökəm	tökməliyəm	tökəsiyəm	töksəm	Adlıq	tökmək
Sən	tökmüşdün	tökdün	tökürsən	tökəcəksən	tökərsən	tök	tökəsən	tökməlisən	tökəsisən	töksən	Yiyəlik	tökməyin
O	tökmüşdü	tökdü	tökür	tökəcək	tökər	töksün	tökə	tökməlidir	tökəsidir	töksə	Yönlük	tökməyə
Biz	tökmüşdük	tökdük	tökürük	tökəcəyik	tökərik	tökək	tökək	tökməliyik	tökəsiyik	töksək	Təsirlik	tökməyi
Siz	tökmüşdünüz	tökdünüz	tökürsünüz	tökəcəksiniz	tökərsiniz	tökəsiniz	tökəsiniz	tökməlisiniz	tökəsisiniz	töksəniz	Yerlik	tökməkdə
Onlar	tökmüşdülər	tökdülər	tökürlər	tökəcəklər	tökərlər	töksünlər	tökələr	tökməlidirlər	tökəsidirlər	töksələr	Çıxışlıq	tökməkdən